Behandeling van overmatig zweten met botox
Overmatig zweten is een zeer lastige en onaangename aandoening. In veel gevallen leidt hyperhidrosis tot een aanzienlijke sociale handicap.
Wat is Botuline toxine type A?
Gezuiverd botuline toxine type A is een product ontleend aan de natuur dat gebruikt wordt om ongewenste spieractiviteit te verminderen. Het wordt in medische kringen al meer dan 20 jaar gebruikt, vooral om oogheelkundige en neurologische aandoeningen te behandelen, waarvoor het ook geregistreerd is. Meer recent wordt het ook toegepast om expressielijnen in het aangezicht te reduceren en om overmatig zweten ter hoogte van oksels, handen en voeten te behandelen. Het is een zeer veilige en effectieve behandeling wanneer het correct wordt toegepast.
Wat is hyperhidrosis (overmatig zweten)?
Het gaat hier om een teveel, aanvalsgewijs of continu zweten, vooral van de oksels, de handpalmen of de voetzolen. Er is zoveel zweetproductie dat men vrijwel de hele dag nat is. Dit kan leiden tot problemen met de kleding, of met werken (vb schrijven of vasthouden van gereedschap). Men spreekt van hyperhidrosis als het dagelijks leven van iemand er zo sterk door beïnvloed wordt dat hij minder goed sociaal of op het werk kan functioneren. Soms wordt het zweten nog verergerd door lichamelijke inspanning, mentale concentratie, nervositeit of een warme temperatuur. Maar ook zonder deze prikkels is er vaak al een constante hinderlijke zweetproductie.
Wat is de oorzaak van hyperhidrosis?
De oorzaak is niet bekend, maar het is vrijwel zeker dat het om een lichamelijke aandoening gaat. Vroeger werd wel gedacht dat het een psychische oorzaak zou hebben, maar psychologisch onderzoek laat bij deze mensen geen psychische factoren zien. Er bestaat dikwijls een erfelijk bepaalde aanleg voor deze aandoening. Bij 30 tot 50 % van de patiënten komt het inderdaad in de familie voor. Er is echter geen sprake van een hersen- of zenuwziekte, meestal betreft het verder gezonde volwassenen.
Nieuwe therapie met Botuline toxine type A-injecties:
Een nieuwe behandelingsmogelijkheid is het blokkeren van de zweetsecretie met behulp van Botuline Toxine . Deze behandeling wordt in veel landen al op redelijk grote schaal toegepast. In België zijn slechts enkele artsen hier al mee bezig. Botuline toxine type A is een toxine, een eiwit dat geproduceerd wordt door de bacterie Clostridium Botulinum. Dit eiwit blokkeert de prikkeloverdracht bij de overgang van zenuwen naar spier of bij de overgang van zenuwen naar zweetklier.
Het eiwit wordt opgenomen in het zenuwuiteinde (axon) en beschadigt daar structuren die normaal gesproken zorgen voor de uitscheiding van Acetylcholine naar de spier of klier toe. Er ontstaat dan een blokkade waardoor de zweetklier geen prikkels meer krijgt en ophoudt met werken. Bij injectie in de huid wordt de behandelde huid droog en kan er geen zweet meer geproduceerd worden. De blokkade met Botuline toxine type A beschadigt geen zenuwen of klieren, het leidt slechts tot een tijdelijk effect, een tijdelijke blokkade. Vanuit de geblokkeerde zenuw gaan nieuwe takjes naar de spier of klier uitgroeien en hierdoor ontstaat nieuwe zenuwprikkeloverdracht met een herstel van functie. Er zijn patiënten die helemaal droog worden, bij anderen blijft het beperkt tot licht zweten. Dit sterk gunstig effect houdt 3-6 maanden aan. Omdat de apocriene zweetklieren niet via Acetylcholine werken worden deze niet geremd, zodat soms nog enige zweetsecretie overblijft en ook de geur hetzelfde kan blijven. De meeste patiënten gaan er echter door de Botuline toxine type A- therapie enorm op vooruit. Als na een aantal maanden het effect van de Botuline toxine type A afneemt, kunnen de injecties eenvoudig herhaald worden.
Hoe gaat de behandeling in zijn werk?
Voor een goed effect moet de Botuline toxine type A zoveel mogelijk over de huid worden verdeeld. Het eiwit wordt opgelost en dan via een dun naaldje in de huid ingebracht. Per oksel worden bijvoorbeeld 15 – 30 plaatsen geïnjecteerd. Op de handpalmen of voetzolen worden per kant 30 – 50 injecties ingebracht. Aangezien dit heel pijnlijk kan zijn, wordt hiervoor verdoving gebruikt. Injecties in de oksel zijn minder pijnlijk, maar ook hier kan de huid eventueel verdoofd worden met een verdovende crème. De toediening zelf duurt slechts 10 – 15 minuten.
De ernst van het zweten wordt in kaart gebracht met een jodiumproef. Hierbij wordt jodium op de huid gesmeerd, en vervolgens wordt hierop zetmeel aangebracht. Na 5 minuten wordt gekeken. De vochtige zweetgebieden kleuren blauw tot zwart, afhankelijk van de hoeveelheid zweet (zie figuur). Aan de hand van deze proef worden de injecties Botuline toxine type A in de huid gegeven. Het effect van Botuline toxine type A begint na 1 – 3 dagen. Bij 2 weken is het effect maximaal, het zweten is dan vrijwel gestopt. Soms wordt de huid dan nog eens gecontroleerd met een jodiumproef. Een enkele maal resteren dan nog enkele gebiedjes met enige zweetproduktie. Deze kunnen nogmaals met Botuline toxine type A worden geïnjecteerd en dan is de huid enkele maanden droog. Er wordt nog wel zweet geproduceerd in de niet behandelde huidgebieden, en dit is meer dan voldoende voor de thermoregulatie van het lichaam. Voor zover bekend zijn er geen risico’s of bijwerkingen van huidinjecties met Botuline toxine type A.